بیانیه اسلو پیرامون اکوتوریسم

بیانیه اسلو پیرامون اکوتوریسم

سازمان ملل سال 2002 را به عنوان سال بین المللی اکوتوریسم اعلام کرد، اتفاق مهم این سال نشست جهانی اکوتوریسم بود که در کبک کانادا در می سال 2002 برگزار شد.
پنجمین سالگرد نشست کبک در می 2007 تحت عنوان کنفرانس جهانی اکوتوریسم در اسلو برگزار شد. هدف این کنفرانس ارزیابی یافته ها و چالش های پیش آمده در زمینه اکوتوریسم از ابتدای سال 2002 تا کنون بود. بدین منظور انجمن های ملی و منطقه ای اکوتوریسم، متخصصین و حقوقدانان، از سرتاسر دنیا گرد هم آمدند تا برای سیاست ها و عملکردهایشان تعهدی ایجاد کنند و نقش منحصر به فرد اکوتوریسم را در حفاظت و توسعه پایدار قوی تر کنند. برگزاری این کنفرانس توسط جامعه بین المللی اکوتوریسم (TIES)، اداره اکوتوریسم نروژ و برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) سازماندهی شد و در آن 450 نماینده از 73 کشور حضور یافتند.
بیانیه کبک در سال 2000، پتانسیل ها و چالش های اکوتوریسم را در کمک به توسعه پایدار بیان نمود. همچنین توصیه هایی را به دولت ها، بخش خصوصی، NGO ها، آژانس های بین المللی، جوامع بومی و محلی ارائه نمود. متن بیانیه کبک همچنان دارای اعتبار بوده و بیانیه اسلو نیز بر اهمیت آن تاکید مجدد کرده است.
از سال 2002:

* بسیاری از مناطق طبیعی جهان در خطر تهدید قرار گرفته و به دلیل کمبود مناطق تحت حفاظت روز به روز صدمه بیشتری به تنوع زیستی و منابع وارد شده است.
* میزان توریست های جهان 23% رشد پیدا کرده است و پیش بینی می شود که این تعداد تا سال 2020، دو برابر شود.
* افزایش میزان آگاهی از ابعاد و تبعات تغییرات آب و هوای کره زمین، منجر به کمک در چگونگی انجام سفر ها در زمان کنونی و آینده خواهد شد.
* نقش توریسم در حمایت از توسعه پایدار، دستیابی به اهداف توسعه هزاره آینده و کاهش قابل ملاحظه فقر به طور بارزی شناخته شد.

به دلیل وجود این فشارها و فرصت ها، سازمان جهانی جهانگردی، UNEP و سایر آژانس های بین المللی به حمایت از سیاست هایی که منجر به پایداری هر چه بیشتر توریسم می شدند، ادامه دادند، که این روش بسیار موثر واقع شد. اکوتوریسم به دلیل نقش مهم و نوآورانه اش در این روند باید ادامه یابد تا به عنوان یک الگو برای کل صنعت توریسم باشد.
برای تحقق این موضوع همانطور که در تعریف بیان شده اکوتوریسم نوعی از توریسم می باشد که مستلزم انجام سفری مسئولانه به مناطق طبیعی است که در جهت حفاظت از محیط زیست بوده و منجر به ایجاد درآمد پایدار برای افراد بومی منطقه می شود.
اکوتوریسم در 5 سال اخیر از جایگاه مهمی بر خوردار شده ولیکن همچنان چالش های زیادی باقی مانده است:

* علاقه برای مشاهده مناطق طبیعی و حیات وحش روز به روز در حال افزایش است که این امر موقعیت های زیادی را ایجاد کرده، ولیکن فشارهای زیاد و نیاز برای مدیریت صحیح را به وجود آورده است.
* اصطلاح اکوتوریسم بیشتر شناخته شده و به کار میرود ولیکن مورد سوءاستفاده نیز قرار گرفته و در مفهوم واقعی خود به درستی به کار برده نمی شود.
* بیشتر دولت ها استراتژی اکوتوریسم را توسعه دادند ولی به نظر می رسد که این استراتژی ها باید در جهت روند کلی توریسم و سیاست های محیط زیستی کامل تر شوند و در نهایت در عمل تحقق یابند.
* تعداد پروژه هایی که با هدف ایجاد سرمایه گذاری های اکوتوریسم، در سرتاسر دنیا وجود دارند، در حال افزایش هستند. این پروژه ها بیشتر در جوامع محلی ا جرا می شوند و به عنوان ابزاری برای ایجاد معیشت پایدار و کمک به حفاظت می باشند. با این وجود هنوز مشکلات اقتصادی باقی مانده و نیاز به ارتباط بهتر با بازار احساس می شود.
* در حال حاضر بسیاری از کشورها دارای جوامعی هستند که اکوتوریسم در آنها اجرا می شود و نیاز به حمایت و پشتیبانی در کار خود دارند.
* جامعه بین المللی اکوتوریسم(TIES) با عضویت بیش از 100 کشور و بیش از 40 انجمن ناحیه ای و ملی شبکه ارتباطی اکوتوریسم ایجاد کرده است. چالش های موجود شامل همسو کردن حفاظت، جوامع بومی و توریسم پایدار از طریق آموزش و حمایت آنها می باشد.

برای شناسایی این چالش های خاص و جهانی و به منظور انعکاس 4 موضوع کنفرانس جهانی اکوتوریسم در سال 2007، آژانس های بین المللی، دولت ها و تمام افرادی که در برنامه ریزی و ارائه اکوتوریسم فعالیت می کنند باید به این نکات توجه کنند:
1- شناخت نقش کلیدی اکوتوریسم در توسعه پایدار محلی.
پدیده اکوتوریسم اغلب در روستاها و مناطق دورافتاده ای اتفاق می افتد که با کمبود منابع معیشتی جایگزین مواجه هستند و میزان فقر در این مناطق بالا است. اکوتوریسم می تواند علاوه بر جنبه حفاظتی، درآمد بیشتری را نیز برای افراد بومی تامین کند. با این وجود جوامع محلی باید در این طرح و سودی که به همراه دارد سهیم باشند و پایداری اقتصادی این طرح منوط بر داشتن برنامه ریزی تجاری و دسترسی آن به بازار می باشد، که شامل فعالیت های زیراست:

* برقراری ارتباط و مشارکت بیشتر بین جوامع بومی، تجارت توریسم در بخش خصوصی، NGOها و دولت.
* رساندن منافع بیشتر به مردم فقیر از طریق سیاست گذاری برای افراد بومی ، ایجاد شبکه برای ارائه محصولات محلی، کمک به تشکیل سرمایه گذاری، حمایت خدمات محلی، زیرساخت های مورد نیاز.
* ایجاد فعالیت های کشاورزی پایدار و منافع اقتصادی دو طرفه از طریق ارتباطات مناسب بین اکوتوریسم و کشاورزی.
* تشویق به توسعه محصولات جدید و تجارت منصفانه توسط قوی تر کردن ارتباط میان میراث فرهنگی منطقه با هنر و صنایع دستی.
* بیشتر منافعی که از حفاظت حاصل می شود، به جوامع بومی اختصاص یابد.

2- افزایش پتانسیل برای مدیریت خوب اکوتوریسم به عنوان یک ابزار مهم اقتصادی و محافظ طبیعت.
اکوتوریسم به وجود مناظر زیبا و حیات وحش فراوان، وابسته است، بنابراین توسعه اکوتوریسم و منافعی که به همراه دارد، به عنوان یک ابزار قوی در حفاظت آنها می باشد.
در واقع در تعریف اکوتوریسم ضروری است که منافع حفاظتی حاصل شوند. روشن است این نتیجه نیازمند این است که تمامی فعالیت های اکوتوریسم به خوبی طراحی و مدیریت شوند تا اثرات مضر اکوتوریسم بر روی محیط به حداقل برسند. این فعالیت ها شامل:

* بالا بردن دانش، مهارت و منابع اطلاعاتی مقامات مسئول مناطق حفاظت شده در توسعه و مدیریت اکوتوریسم و کسب حمایت کافی برای مدیریت مناسب.
* شناخت نیاز های خاص مناطق ساحلی و اقیانوس ها به علت وجود زیستگاه های حساس ، منابع کمیاب و محبوبیت آن ها برای توریسم و تغییرات فشار روی جوامع آن ها.
* توسعه راه های خلاقانه برای استفاده از اکوتوریسم در جهت پشتیبانی و حمایت مالی در امر حفاظت.
* در نظر گرفتن هماهنگی کامل با محیط هنگام طراحی تسهیلات اکوتوریسم ، باقی گذاشتن حداقل اثرات و ترکیب تکنولوژی جدید با ایده های موجود.
* اشاره به تعامل مستقیم بین بازدید کنندگان و حیات وحش برای جلوگیری از نابود شدن تنوع زیستی و جستجوی سود خالص برای حفاظت.

3- حمایت از پویایی اکوتوریسم و اجرای سرمایه گذاری اکوتوریسم و فعالیت های مرتبط این امر از طریق بازاریابی موثر، افزایش اطلاعات و آموزش.
تجارت اکوتوریسم نیز می تواند مانند محیط طبیعی که در آن اکوتوریسم اجرا می شود شکننده و حساس باشد. علت این امر این است که بسیاری از مردمی که با تجارت اکوتوریسم مواجه هستند لزوما در بازاریابی و مدیریت بازدید کنندگان به صورت آگاهانه و اقتصادی مهارت ندارند. بسیاری از محصولات اکوتوریسم به وسیله سرمایه گذاری های خرد و کوچک تامین می شود. مردم در این بخش برای با هم کار کردن، همکاری برای توسعه مهارت ها و نفوذ در بازار باید تشویق شوند.
این فعالیت ها باید شامل موارد زیر باشند:

* اطمینان از اینکه تمامی قسمت های جهان به تسهیلات عملی و برنامه های با کیفیت آموزشی در زمینه اکوتوریسم دسترسی دارند. امکان دارد این دسترسی به طور مستقیم یا از راه دور باشد.
* به روز کردن اطلاعات قابل دسترس در مورد بازارهای اکوتوریسم و افزایش امکان دسترسی به آنها از طریق استفاده از تکنولوژی جدید.
* بهبود مهارت های افراد بومی در راهنمایی و آموزش به عنوان یک بخش مهم در ارائه اکوتوریسم معتبر و با کیفیت بالا.
* همکاری با رسانه ها برای ارائه گزارش های با محتوا و دقیق در مورد اکوتوریسم و افزایش سطح توانمندی آنها در خصوص رعایت اصول مورد نظر.
* قوی تر کردن جوامع بومی، ملی و ناحیه ای اکوتوریسم و ارتباط آنها با جامعه بین المللی اکوتوریسم (TIES) و ایجاد یک شبکه بسیار قوی در میان سایر شبکه ها.

4- معرفی برخی از اصول کلیدی به منظور پایدار کردن اکوتوریسم
تعریف اکوتوریسم توقع ایجاد تاثیر مثبت فراوانی را بر روی جامعه و محیط زیست به وجود می آورد. ایجاد چنین تاثیراتی توسط اکوتوریسم اهمیت داشته و ادامه این تاثیرات مثبت از اهمیت بالایی برخوردار است. این اصول کلیدی باید به موضوعاتی همچون انعکاس جریانات کنونی وشرایط بیرونی شامل فرصت های جدید برای بیشتر نمودن سودهای حاصل از اکوتوریسم و چگونگی مقابله با بحرانها اشاره کنند:
فعالیت های مرتبط با این امر باید شامل موارد زیر باشند:

* ادامه ایجاد استانداردها و معیارها برای کیفیت اکوتوریسم، اثرات آن، اطمینان از پیوستگی استانداردها و ترویج آنها از طریق استفاده از طرح های گواهینامه.
* هدایت تمایلات جدید در تجارت، از طریق ایجاد همکاری های اجتماعی و محیط زیستی مسئولانه و حمایت از امر حفاظت و جوامع محلی.
* توجه به تا ثیرات تغییرات آب و هوا و اثرات آن بر روی اکوتوریسم از طریق معرفی الگو های مسافرتی، ترویج استفاده ازگزینه های مناسب حمل و نقل و تشویق به استفاده از طرح هائی که میزان خروج کربن از آنها در حد استاندارد می باشد.
* کار با سایر بخش های صنعت توریسم به منظور ترویج و رعایت اصول پایداری در آنها.
* احترام به حقوق جوامع بومی در کنترل توسعه اکوتوریسم، شرکت در آن و به دست آوردن حداکثر سود که در نهایت این امر منجر به بالا رفتن مسئولیت بازدید کنندگان و کیفیت بازدید آنها خواهد شد.